Van partycateraar naar ICT-er
Door: Mirjam Baars
Verfrissende ICT-omscholingsprogramma’s
De arbeidsmarkt verandert. Sectoren zoals de horeca, cultuur en luchtvaart krimpen (UWV, 2020). De vraag naar ICT-ers en met name data-analisten blijft onverminderd hoog. Veel medewerkers in de krimpsectoren laten zich omscholen in de richting van ICT. Maar wat is nu een passende opleiding? We belichten twee, recent ontwikkelde varianten: één geschikt voor mensen met een hbo/wo-achtergrond. De ander specifiek gericht op vrouwen.
Make IT Work
De Make IT Work opleiding helpt mensen met een hbo-of wo-achtergrond zich om te scholen richting de ICT. Grondlegger van dit programma is Ronald Kleijn. ‘Ik ben zes jaar geleden aan de Hogeschool van Amsterdam gestart met deze opleiding. Ik zag dat als mensen een tweede studie wilden doen, ze dan veel moeten betalen. Dat maakt het bijna onmogelijk voor mensen om een nieuwe stap te maken. Ik heb deze opleiding ontwikkeld om enerzijds mensen die ‘klem’ zitten in hun werk te helpen. Anderzijds wil ik bedrijven die veel vacatures hebben helpen om aan personeel te komen.’
Claudia Watrin, oud-deelnemer aan de opleiding, kijkt met veel genoegen terug op de opleiding. ‘De opleiding die ik volgde, duurde vier maanden fulltime. Daarna kreeg je nog een aantal maanden één keer in de week les. In de huidige opleiding volgen deelnemers fulltime een vijf maanden durend programma en zijn ze nog verplicht om een paar avonden lezingen te volgen. Daarna ga je bij een werkgever werken. Bij welke werkgever je gaat werken is voordat je de opleiding start al bepaald. Dit vond ik zelf heel motiverend. Je hebt direct een baangarantie.´
Kenmerkend voor het programma is volgens Marcel van der Meer, opleidingsmanager van Make IT Work bij de Hogeschool Arnhem Nijmegen, dat het een hoog slagingspercentage kent. ´Het slagingspercentage is 92%. Eén van de verklaringen voor dit hoge percentage is dat deelnemers minimaal een hbo-achtergrond moeten hebben. Ook is er een streng assessment vooraf. In dit assessment worden verschillende vaardigheden getoetst. Je kunt hierbij denken aan cognitieve vaardigheden (Hoe snel kan iemand stof tot zich nemen?), logisch redeneren, verbale vaardigheden, sociale vaardigheden en numerieke vaardigheden.’
Als extra voorwaarde voor deelname is volgens Mieke Stassen dat er vooraf een match moet zijn met een werkgever. ‘De kracht van het programma is dat de deelnemer en toekomstig werkgever beiden investeren in de opleiding. Bedragen variëren van € 1000,- voor de deelnemer, tot € 6000,- voor de werkgever. Voordat je mag deelnemen aan de opleiding, bezoek je een werkgeversmarkt. Je gaat dan speeddaten met verschillende werkgevers. Bij mij was er bij de tweede werkgeversmarkt een klik met een werkgever: de Saxo Bank. Toen de Saxo Bank een intentieverklaring had getekend, kon ik met de opleiding beginnen. Dit werkte voor mij heel motiverend. Je wist immers al voordat je met de opleiding begon dat je erna werk zou hebben bij een werkgever die je aanspreekt.’
In de Make IT Work opleiding kun je worden opgeleid in vijf richtingen. Twee hiervan zijn: Software Engineering en Business & Data Analytics. Christiaan Vos volgde laatstgenoemde opleiding en is nu Informatie Analist bij het UWV. ´In het verleden heb ik de hotelschool gedaan waarna ik 20 jaar in de party- en de bedrijfscatering heb gewerkt. Mijn communicatieve vaardigheden die ik in de hospitality branche heb ontwikkeld komen goed van pas in mijn huidige functie als Informatie Analist. Goed luisteren en de wensen vertalen naar de ontwikkelaars is wat je in deze functie veel moet doen. Mijn skills die ik de afgelopen 20 jaar heb ontwikkeld kan ik goed gebruiken en ik leer elke dag bij want in deze business is veel ontwikkeling.´
Mieke Stassen is werkzaam bij Saxo Bank en heeft de Software Engineering opleiding gedaan. ‘Ik heb voorheen als universitair docent aan een universiteit gewerkt. In dit werk was ik al bekend met programmeren in Python. Ik wist hierdoor al dat ik dit leuk vond. Wat ik erg leuk vind aan dit werk is dat het echt puzzelen is. Soms werkt iets niet direct en moet je echt doorpuzzelen totdat het opgelost is. Sommige mensen hebben dan de neiging om naar het koffie-apparaat te lopen en gaan dan liever met mensen kletsen. Ik ben zo iemand die het dan juist leuk vind om door te puzzelen tot het werkt. Ik merk dat dit soort werk mij veel voldoening geeft.’
Het mooie aan de Make IT Work opleiding is dat het een landelijke dekking heeft. Daan Jansen, verbonden aan Fontys Hogescholen, verzorgt de opleiding in de regio Noord-Brabant en Limburg. ‘De opleiding is in het verleden opgezet door de Hogeschool van Amsterdam. Inmiddels wordt hij ook verzorgd door de HAN in de regio Gelderland en de Hanzehogeschool in de regio Groningen.
Binnenkort sluiten ook Hogescholen in Den Haag en Rotterdam aan. We verwachten dat in de toekomst ook Saxion en Zeeland zullen aansluiten. We kunnen dan alle mensen die toe zijn aan een nieuwe loopbaanstap perspectief bieden. Dit is volgens ons belangrijk in coronatijd, waarin veel mensen min of meer gedwongen een carrièreswitch moeten maken.’
Wat de opleiding ook bijzonder maakt, is dat er veel vrouwen aan deelnemen. Volgens Ronald Kleijn van de Hogeschool van Amsterdam is 32% van de deelnemers vrouw. ‘Dit percentage ligt veel hoger dan in de reguliere hbo-ICT opleidingen. Daar is het percentage vrouwen maar 4%.’
Techionista Academy
De Techionista Academy is volgens mede-oprichter Tamira van Roeyen enkele jaren geleden opgericht met als doel om de diversiteit in de ICT-sector te verhogen. ‘We zien dat er meer diversiteit in deze sector nodig is. Uit onderzoek blijkt dat diversiteit tot meer kwaliteit én tot een beter resultaat leidt. Er zijn te weinig meisjes die kiezen voor de beta-vakken. Tegelijk is de vraag naar ICT-ers hoog. Werkende vrouwen verliezen sneller hun baan door automatisering en robotisering dan mannen. We hoorden van verschillende ICT-bedrijven uit ons netwerk dat ze wel meer vrouwen wilden, maar dat deze er niet zijn. We hebben er daarom voor gekozen om onze Academy te starten en vrouwen te reskillen.
De Technionista Academy is volgens van Roeyen te kenmerken als een all-inclusive opleiding voor vrouwen. ‘Vrouwen leren niet alleen hard skills op het gebied van data-science, maar leren ook soft skills zoals ‘Hoe presenteer ik mezelf?’ en ‘Hoe ga ik een interviewgesprek in?’ Ook organiseren we speeddates met verschillende werkgevers, zodat de vrouwen een goed beeld krijgen van de arbeidsmarkt.’
Dorien Nannings volgt momenteel de parttime opleiding binnen de Techionista Academy. ‘Ik heb een eigen bedrijf dat bijna leeg liep door corona. Ik heb toen de knop omgezet en heb besloten deze opleiding te gaan doen. De opleiding is drie dagen per week. In het begin kostte het me meer tijd dan die drie dagen. Ik heb inmiddels allerlei programmeertechnieken geleerd op het gebied van Python en SQL. Ook leer ik nu Power BI.’
Een sterk punt van de opleiding vindt Nannings dat je voor verschillende beroepen wordt opgeleid. ‘Met de opleiding kun je verschillende kanten op. Je kunt onder andere gaan werken als data-analist, data-scientist of als data-engineer. Omdat er veel aandacht besteed wordt aan de arbeidsmarkt, krijg je een goed beeld van hoe je met jouw specifieke kwaliteiten het best terecht kunt op de arbeidsmarkt.
Mariëlle Koekenbier heeft de opleiding afgerond en is inmiddels werkzaam als Data, Analytics & AI consultant bij Macaw. ‘In mijn huidige werk help ik bedrijven met het analyseren en inzichten genereren uit data. Hiervoor heb ik als projectmanager gewerkt. Onderdelen uit die functie, zoals plannen en het onderhouden van klantcontacten, blijken ook in mijn nieuwe rol goed van pas te komen. Ik zit niet zozeer de hele dag als een nerd met data te werken, maar heb juist ook veel contact met de klant.’
Volgens Koekenbier is het belangrijk dat er meer vrouwen in de ICT gaan werken. ‘Ik merk dat er bij het analyseren van data veel keuzes gemaakt worden. Hoe je deze keuzes maakt, wordt mede bepaald door je achtergrond zoals geslacht, leeftijd, afkomst, opleiding en eerdere werkervaring. Met een divers team loop je minder risico om bias in algoritmes te introduceren.’
Ook Martin ter Horst, leidinggevende van Koekenbier, ziet de toegevoegde waarde van meer vrouwen in de ICT. ‘Ik merk dat er in mijn team bij vacatures expliciet door collega’s gevraagd wordt of we vrouwen kunnen aantrekken. Meer vrouwen in je team doet, in positieve zin, iets met de sfeer. Er ontstaat een andere dynamiek, andere manier van denken en benaderen. Ook zie ik veranderingen op het terrein van communicatie en empathische skills. Dit tezamen maakt dat we erg blij zijn met meer vrouwen in ons team.’
Opleidingen met een missie
Kenmerkend voor beide opleidingen is dat ze een duidelijke missie hebben. De Make IT Work opleiding wordt verzorgd door hogescholen en wil werknemers en werkgevers laagdrempelig mogelijkheden bieden. De Techionista Academy wil meer diversiteit in de ICT bewerkstelligen. Deze duidelijke missie, gecombineerd met een goede, inhoudelijke opleiding met een gerichte focus op de arbeidsmarkt maakt dat deze opleidingen verfrissend zijn ten opzichte van de bestaande opleidingen.